Cây sầu riêng là một
cây ăn trái dài ngày, không phải đơn giản để có những trái sầu riêng thơm ngon
từ những vườn sầu riêng cảu các nông gia, đó là thành quả của một quá trình
chăm sóc từ khi trồng đến khi thu hoạch bảo quản. Tôi may mắn có dịp gặp được một
nông gia với một quyển sách sống về cây sầu riêng. Sau khi nghe Ông kể mà ngay
cả bản thân tôi cũng không thể áp dụng được những kiến thức đấy. Nhưng tôi tin
chắc đây sẽ là những kiến thức bổ ích cho các nông gia trồng sầu riêng khác, họ
đang tìm kiếm mà trên sách vở không thể cung cấp được, và ngay những nông gia
khác khó mà có thể chia sẽ những việc làm này. Các kĩ thuật được ông áp dụng
không phải là những kĩ thuật cao siêu, đòi hỏi sự đầu tư cao…mà đó chỉ là những
việc làm quen thuộc, yêu cầu sự cần cù, tỉ mỉ của một nhà nông là có thể thực
hiện được.
Sâu
riêng phải được chăm sóc thật kĩ, thường xuyên theo dõi vườn cây để đảm bảo
không có sự xuất hiện của sâu bênh hại hay các hiện tượng trái quy luật trên vườn
câyà
đấy là những lưu ý mà ông nói với tôi trước khi tôi xin phép ra về. Tôi xin
phép được chia sẽ với mọi người như sau:
-
Giai đoạn 1: Sau khi thu hoạch_ Đối với
cây sầu riêng khi bạn thường xuyên tỉa tán thì việc cắt cành nhánh sau thu hoạch
là rất ít, vì lúc này cây cũng ít cành vô hiệu. Trong gia đoạn này chúng ta chỉ
nên cắt bỏ những cành sâu bênh, cành gẫy khô, những cành không cho hiệu quả
kinh tế về sau. Sau khi tạo tán, cắt cành chúng ta tiến hành vệ sinh vườn cây sạch
sẽ và tiến hành xử lý vôi bột trên toàn bộ vườn cây để một phần nào đó diệt một
số mầm bệnh gây hại còn tồn tại trên vườn.
-
Giai đoạn 2: Giai đoạn làm bông_ Đây là
giai đoạn quyết định đến năng suất của vườn cây. Theo kinh nghiệm của các nông
gia trồng sâu riêng muốn có những trái sầu riêng to, đẹp thì chúng cần phải được
tạo ra từ những bông hoa sầu riêng to khỏe. tuy nhiên không phải ai cũng có kĩ
thuật để cho cây sầu riêng ra hoa to, nở đều và ít rụng.
Sầu riêng thường được
các nông hộ trên Đăk Lăk trồng xen với cà phê là chủ yếu. Sauk hi thu hoạch cà
phê xong chúng ta tiến hành tưới nước cho sầu riêng, vào giai đoạn này chúng ta
nên tiến hành tưới nhiều nước hơn bình thường và kết hợp bón phân từ 2 – 3 đợt
[1.5 – 3 kg/lần/cây]. Quan sát xem cây sầu riêng ra ít nhất từ 1 - 2 đợt lá mới.[Thông
thường thì cây chỉ ra được 1 đợt lá, những ai chăm giỏi cây mới có thể ra lá đợt
2].
Quan sát lá, khi lá sầu
riêng muốn chuyển già, tức là chuyển sang màu xanh đậm chúng ta tiến hành phun
phân bón là MKP để làm cho lá cây chuyển sang già nhanh hơn[đây là một loại
phân bón lá có hàm lượng Lân và Kali cao làm cho lá mau già hơn] và lúc này
chúng ta cắt nước luôn để cây ngừng ra là và phân hóa mầm hoa nhanh và đều.
Sau khi cắt nước từ 10
– 15 ngày thì bông bắt đầu nhú ra từ những cành cây, lúc này chúng ta tiến hành
tưới nước thêm, tưới cho đất đủ ẩm cho cây. Khi bông bắt đầu bật dài ra chúng
ta nên phun phân bón lá và kết hợp bón NPK và tưới nước khoảng 70 – 80% lượng
nước.
Khi bông đã bật ra hết
thì chúng ta tiến hành tỉa bông[gia đoạn này bông chưa nỡ nhưng chúng ta nên tỉa
bớt những bông ra không đúng vị trí[trong thân cây, những cành nhỏ, những bông
ra trên cành gần vị trí sát thân hoặc gần ngọn] đều được loại bỏ hết để đảm bảo
không cạnh trạnh dinh dưỡng, chỉ để những bông ở vị trí giữa cành. Tỉa từ 2 – 3
đợt.
Khi bông đã chuyển sang
màu xám, lúc này bông sắp nỡ, khi quan sát thấy những bông nào nỡ trước sẽ được
cắt bỏ và cắt bỏ luôn những bông nở muộn[để có một vườn cây trái đồng đều tuổi
khi cắt. Khi bông đã nỡ chúng ta tiến hành thụ phấn chi cây sầu riêng, vì cây sầu
riêng là cây giao phấn nên chúng ta cần
tiến hành thụ phấn để cây đậu quả nhiều hơn. Chúng ta tiến hàng thụ phấn bằng
cây sào tre(cây le) vừa với tầm hoa của cây sầu riêng, dung cây le này khều từ
chum hoa cây này sau đó lại khều chùm hoa của cây khác, không được bỏ sót chum
hoa nào và tiến hành thụ phấn trong 4 – 5 đêm liên tục. Sauk hi thụ phấn thì
cây vẫn nỡ thêm bông nếu chúng ta thấy bông trên cây đã đủ thì nên vặt bớt bông
để nuôn cây khỏe.
Sau khi trái đã đậu bằng ngón tay út,
giai đoạn này có một loại bướm chích hút và đẻ trứng trên trái non sầu riêng.
Đây là giai đoạn duy nhất chúng ta tiến hành xử lý thuốc trừ sâu, chúng ta có
thể sử dụng loại thuốc nào cũng được, có rất nhiều loại thuốc có thể diệt các
loại sâu này, có thể tham khảo các đại lý bán thuốc BVTV trên địa phương. Chú
ý, khi phun thuốc phải phun đúng liều lượng theo khuyến cáo trên bao bì, không
được phun quá liều lượng cho phép, và phun nhau cách từ 7 – 8 ngày.
-
Giai đoạn3_ trái bằng cổ tay: Bà con nông
dân chú ý trong giai đoạn này cây sầu riêng thường ra đọt non, đây là một điều
kiện bất lợi cho bà con nông dân. Tất cả các loại thực vật nói chung, cây sầu
riêng nói riêng thì trong quá trình sinh trưởng phát triển luôn có hai quá
trình đối ngược nhau là sinh trưởng sinh dưỡng và sinh trưởng sinh thực. Ở cây
sầu riêng trong giai đoạn này cũng vậy, trái đang phát triển nhưng khi đọt non
xuất hiện thì chất dinh dưỡng phải chia bớt cho nuôi lá, nên chất dinh dưỡng
nuôi trái không đủ và giai đoạn này thường gây ra hiện tượng rụng trái non hàng
loạt. Tuy nhiên chúng ta vẫn có thể khắc phục hiện tượng này bằng cách làm cho
lá già đi chỉ trong vòng 5 – 7 ngày để ngăn chặn rụng trái nhanh chóng.
Cách thực hiện: Phun
phân bón lá có hàm lượng Kali và Lân cao để mau già lá. Thường sử dụng các loại
phân bón lá để phun như: MKP + Combi[siêu vi lượng], phun từ 2 – 3 lần, cách
nhau từ 7 – 8 ngày. Thì sẽ ngừng hiện tượng rụng trái.
-
Để đạt được hiệu quả kinh tế cao, việc giữ
cho trái bóng đẹp để có giá trị thẩm mĩ cao cũng như hiệu quả kinh tế sau này.
Nên trong quá trình phát triển cây chúng ta nên
dung một số chế phẩm sinh học để làm bóng trái…
Việc phòng trừ sâu bệnh
hại là việc làm qua trọng trong chăm sóc sầu riêng, vì trên cây sầu riêng có rất
nhiều loại bệnh hại gây hại ảnh hưởng đến chất lượng vườn cây. Chúng ta có thể
sử dụng các loại thuốc phòng bệnh sau để phòng cho sâu riêng, mà theo các nông
hộ đây là những thuốc mang lại hiệu quả cao nhất trong phòng trừ bệnh trên cây
sầu riêng.
-
Một số loại thuốc chúng ta có thể sử dụng
theo các công thức sau:
+ Bệnh mũ: Agriphos 400 + Mancozeb
+ Antracol + Nativo + Agriphos 400
+
Hoặc dùng Alite
-
Trong quá trình này chúng ta kiểm tra có
bọ xít hay không để tiến hành phòng trừ sâu hại.
-
Và để giữ cho trái sầu riêng có màu xanh
đẹp và giữ được màu xanh bóng chúng ta có thể sử dụng Anvil 5SC + Combi siêu vi
lượng
NOTE: Đối với các loại phân bón gốc chúng
ta có thể sử dụng các loại phân phức hợp với tỉ lệ như sau: NPK 20 – 20 – 20 hoặc
NPK 6 – 30 – 30, càng về sau chúng ta cần phải tăng lượng Kali bón cho cây.
è Đây
là những kinh nghiệm của nông gia Nguyễn Ngọc Non, địa chỉ Thôn Ea Ruê – Xã
Dliê Ya, huyện Krông Năng. Đã thành công với mô hình xen cà phê với sầu riêng
Dona.
